Αφορμή του παρόντος, είναι η προώθηση ενός άρθρου, με θέμα: «Η αλιεία ως κλειδί για την βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών» από τον Αντιπεριφερειάρχη Αλιευτικής Πολιτικής της Α.Μ.Θ του κου Αντώνη Φραντζή, (Συμβούλου Περιφέρειας Αλιείας).
Να σημειώσουμε εδώ ότι, ως Δημοσιογραφική Ομάδα του «Kavala Portal», έχουμε ασχοληθεί στο πρόσφατο παρελθόν, με τον αλιευτικό τουρισμό και κυρίως με το φαινόμενο της υπεραλίευσης, στην περιοχή μας.
Οι τεκμηριωμένες απόψεις του άρθρου του Αντιπεριφερειάρχη Αλιευτικής Πολιτικής της ΑΜΘ του κου Αντώνη Φραντζή
Το άρθρο μεταξύ άλλων αναφέρει: […Για τη μεγάλη σημασία της αλιείας, στις παράκτιες κοινότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Επίσης ότι η αλιεία εξασφαλίζει θέσεις εργασίας και ενισχύει την τοπική οικονομία. Οι αλιείς, οι επεξεργαστές ψαριών και οι έμποροι, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης αλυσίδας που συμβάλλει στη δημιουργία πλούτου και ευκαιρίες στις παράκτιες περιοχές. Ταυτόχρονα ότι η αλιεία, είναι ζωτικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια των παράκτιων κοινοτήτων. Τα ψάρια και τα θαλασσινά, αποτελούν βασική πηγή πρωτεΐνης και άλλων θρεπτικών συστατικών για εκατομμύρια ανθρώπων. Επίσης επισημαίνει εμφατικά το φαινόμενο της υπεραλίευσης, με συνέπεια την καταστροφή των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες από την παράνομη αλιεία (μια από τις μεγαλύτερες απειλές). Η υπεραλίευση μειώνει τους πληθυσμούς των ψαριών και απειλεί τη βιοποικιλότητα, ενώ οι επιβλαβείς πρακτικές αλιείας και η ρύπανση, καταστρέφουν τους θαλάσσιους βιότοπους. Ακόμα δε η κλιματική αλλαγή επηρεάζει αρνητικά τα θαλάσσια οικοσυστήματα, μεταβάλλει επίσης και τις συνθήκες που είναι απαραίτητες για την επιβίωση των ψαριών…].
**Το KAVALA PORTAL
Με βάση τα παραπάνω, όπως και τις προοπτικές ανάπτυξης του αλιευτικού τουρισμού και της εν γένει αλιευτικής δραστηριότητας, προχωρήσαμε σε μια προσεκτική βιβλιογραφική διερεύνηση και χαρτογράφηση της «Βιωσιμότητας», με επικέντρωση στη βιώσιμη αλιευτική δραστηριότητα, διότι αυτή αποτελεί απαίτηση των καιρών. Προφανώς και πριονίζονται σημαντικές προοπτικές από μικροοικονομική άποψη των αλιευτικών επιχειρήσεων, των παράκτιων περιοχών, σε επίπεδο του Νομού και Περιφέρειας ΑΜΘ. Με την προσπάθεια αυτή, σκιαγραφούμε αναλυτικότερα, την καταλυτική συμβολή της βιώσιμης ανάπτυξης, στις παράκτιες περιοχές μας.
Αλιευτικός Τουρισμός
Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Νόμου 4582/2018, ο αλιευτικός τουρισμός είναι «η μορφή τουρισμού υπαίθρου, η οποία έγκειται στην παροχή υπηρεσιών συνδεδεμένων με την αλιεία, τη σπογγαλιεία, την υδατοκαλλιέργεια και τις σχετικές με αυτές πρακτικές και τεχνικές προς τους τουρίστες, οι οποίοι συνδυάζουν τις διακοπές τους με τις παρεχόμενες στο υγρό στοιχείο αλιευτικές δραστηριότητες, με σκοπό την ψυχαγωγία, την απόκτηση βιωματικών εμπειριών, τη γνωριμία με τις παραδόσεις, τα έθιμα και την τοπική γαστρονομία, τη διάδοση της αλιευτικής κουλτούρας και την οικονομική τόνωση του κοινωνικού ιστού σε τοπικό επίπεδο» (Νόμος 4582/2018, άρθρο 4, παρ. 9). Κύρια στοιχεία του είναι ο σεβασμός και η απόλαυση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και η ανάδειξη των πολιτισμικών αξιών του τόπου.
Εναλλακτικές μορφές τουρισμού που συνάδουν με τον αλιευτικό τουρισμό
Αν και οι παράκτιες κοινότητες είναι συχνά πιο ευάλωτες από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η μη ελεγχόμενη αλιεία, υπονομεύει τις προσπάθειες διαχείρισης των ιχθυαποθεμάτων και απειλεί τη βιωσιμότητα της αλιείας. Οι μορφές που τουριστικά συνάδουν προς τον αλιευτικό τουρισμό μεταξύ άλλων, είναι: ο Γαστρονομικός τουρισμός, ο Οινοτουρισμός, ο Καταδυτικός τουρισμός, ο Τουρισμός Θαλάσσιων Αθλητικών Δραστηριοτήτων, ο Τουρισμός Ευεξίας, ο Εκπαιδευτικός Τουρισμός, ο Γεωτουρισμός κ.α
Η προοπτικής μίας «Βιώσιμης Αλιευτικής Επιχειρηματικότητας»
Η βιώσιμη αλιευτική επιχειρηματικότητα, αναφέρεται στην ανάπτυξη και λειτουργία αλιευτικών επιχειρήσεων, που επιδιώκουν την οικονομική ανάπτυξη, χωρίς να παραβλέπουν τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Ο στόχος είναι η δημιουργία ενός επιχειρηματικού μοντέλου, που συνδυάζει την κερδοφορία με την υπεύθυνη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και τη συνεισφορά στην κοινωνική ευημερία. Η βιώσιμη επιχειρηματικότητα ενσωματώνει, τη φιλοσοφία της βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία στηρίζεται στους τρεις πυλώνες: περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία.
Οι Πυλώνες της «Βιώσιμης Αλιευτικής Επιχειρηματικότητας»
Οι τρεις βασικοί πυλώνες που ορίζουν τη βιώσιμη επιχειρηματικότητα είναι:
• Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα: Οι αλιευτικές επιχειρήσεις επικεντρώνονται στη μείωση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, την υπεύθυνη διαχείριση των αποβλήτων και την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Επιπλέον, προωθείται η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η ανακύκλωση.
• Κοινωνική Βιωσιμότητα: Οι αλιευτικές επιχειρήσεις που ακολουθούν αυτό το μοντέλο, αναλαμβάνουν κοινωνική ευθύνη, προωθώντας δίκαιες εργασιακές συνθήκες, στηρίζοντας τις τοπικές κοινότητες και συμμετέχοντας σε κοινωνικές πρωτοβουλίες. Η ενίσχυση της εκπαίδευσης, η υγειονομική περίθαλψη και η καταπολέμηση της φτώχειας, είναι μερικές από τις κοινωνικές δράσεις που μπορούν να υποστηριχθούν.
• Οικονομική Βιωσιμότητα: Αν και ο στόχος κάθε αλιευτικής επιχείρησης, είναι να είναι η αύξηση του επιχειρηματικού κέρδους, η βιώσιμη αλιευτική επιχειρηματικότητα, δεν εστιάζει αποκλειστικά στο βραχυπρόθεσμο κέρδος. Αντίθετα, στοχεύει στη μακροπρόθεσμη οικονομική ευημερία, αναγνωρίζοντας τη σημασία της υπεύθυνης διαχείρισης των πόρων και της δημιουργίας αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως: πελάτες, εργαζόμενοι, και κοινωνία γενικότερα.
Τα Πλεονεκτήματα της «Βιώσιμης Αλιευτικής Επιχειρηματικότητας»
Η βιώσιμη αλιευτική επιχειρηματικότητα, προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα τόσο για τις αλιευτικές επιχειρήσεις όσο και για την κοινωνία όπως:
• Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: Οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο ευαισθητοποιημένοι σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα. Οι αλιευτικές επιχειρήσεις που εφαρμόζουν βιώσιμες πρακτικές, έχουν την ευκαιρία να διαφοροποιηθούν από τον ανταγωνισμό και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των πελατών τους.
• Μείωση κόστους: Η εξοικονόμηση ενέργειας και η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων μπορούν να μειώσουν τα λειτουργικά έξοδα μιας επιχείρησης. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για παράδειγμα, μπορεί να μειώσει το κόστος της ενέργειας μακροπρόθεσμα.
• Βελτίωση φήμης και εμπιστοσύνης: Μία αλιευτική επιχείρηση που προάγει τη βιωσιμότητα, κερδίζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, των επενδυτών και των εργαζομένων. Μία ισχυρή φήμη για περιβαλλοντική και κοινωνική υπευθυνότητα, μπορεί να προσελκύσει περισσότερους πελάτες και επενδύσεις.
• Καινοτομία: Η υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών μπορεί να οδηγήσει σε καινοτομία. Η αναζήτηση νέων τρόπων μείωσης των αποβλήτων ή η δημιουργία φιλικών προς το περιβάλλον αλιευτικών προϊόντων, μπορεί να ανοίξει νέες αλιευτικές αγορές και να προσφέρει νέες ευκαιρίες ανάπτυξης, βιώσιμης αλιευτικής επιχειρηματικότητας.
Ακροτελεύτια: Η βιώσιμη αλιευτική επιχειρηματικότητα, αποτελεί την προϋπόθεση της διατήρηση της οικονομικής θέσης, των παράκτιων κοινοτήτων, που ασχολούνται είτε με την αλίευση είτε με τον αλιευτικό τουρισμό.
Προφανώς και ισχυριζόμαστε εμφατικά ότι: Με την υιοθέτηση τακτικών και στρατηγικών της βιώσιμης αλιευτικής Επιχειρηματικότητας, μπορεί να διασφαλιστεί «το μέλλον της επιχειρηματικότητας» των παράκτιων κοινοτήτων, του Νομού και της Περιφέρειας, με θετικό πρόσημο.
Πηγές:
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2018), Ο ρόλος του αλιευτικού τουρισμού στη διαφοροποίηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Ιουλίου 2017 σχετικά με τον ρόλο του αλιευτικού τουρισμού στη διαφοροποίηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαθέσιμο στο: https://tinyurl.com/hjpdz75x
Καραχρήστος, Γ. (2022), «Μπορούμε να γίνουμε διεθνής αλιευτικός προορισμός», Ελληνικός Τουρισμός, 9 Ιουνίου, σελ. 34 – 35. Διαθέσιμο:https://tinyurl.com/vcsvnunu
Γούλας Στέφανος., (2022), Ο αλιευτικός τουρισμός στην Ελλάδα. Ανάλυση υπάρχουσας κατάστασης και διερεύνηση των παραγόντων που συντείνουν στην ανάπτυξη. Πανεπιστήμιο Αιγαίου
