Εδώ και πολλά χρόνια οι παλιές Καπναποθήκες της Καβάλας “φωνάζουν” πως θέλουν αξιοποίηση – διαφορετικά θα καταρρεύσουν, όπως έχει ήδη αρχίσει να γίνεται και αρκετό καιρό. Βέβαια στην θεωρία όλα αυτά είναι ωραία και καλά, αλλά -ως γνωστόν- η πράξη απέχει πάρα πολύ από την θεωρία.
Κατά καιρούς έχουν τεθεί στον δημόσιο διάλογο διάφορα σενάρια για την αξιοποίησή τους -άλλοτε λιγότερο ευφάνταστα (όπως χώροι διασκέδασης -θυμόμαστε τα νυχτερινά μαγαζιά που λειτουργούσαν για πολλά χρόνια- και διεξαγωγής καλλιτεχνικών εκδηλώσεων -όπως έγινε πρόσφατα από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, καθώς και χώροι ανάδειξης της καπνοπαραγωγικής ιστορίας αυτού του τόπου) και άλλοτε περισσότερο ευφάνταστα (όπως η φιλοξενία των εγκαταστάσεων του παραρτήματος Καβάλας του ΔΙΠΑΕ). Και φυσικά δεν λείπουν και αυτοί που “ονειρεύονται” την ισοπέδωσή τους και τη δημιουργία χώρων στάθμευσης -χωρίς φυσικά να ενδιαφέρονται για την σημασία των Καπναποθηκών για την ιστορία αυτής της πόλης αλλά μόνο για την προσωρινή τους βόλεψη.
Λίγοι όμως αντιλαμβάνονται πως ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την οποιαδήποτε αξιοποίηση των Καπναποθηκών είναι το να έρθουμε σε “γνωριμία” με αυτές. Το να μάθουμε, δηλαδή, για τα κτίρια στα οποία έζησαν και εργάστηκαν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι πρόγονοί μας και για την ιστορία που αυτά “κουβαλούν” πάνω τους.
Και εδώ ακριβώς είναι που “κουμπώνει” ο ιστότοπος tobaccowarehouses.gr, τον οποίο πρόσφατα δημιούργησε η -γεννηθείσα στην Θεσσαλονίκη- ερευνήτρια Βασιλική Φραγκούδη.
Ένας ιστότοπος ο οποίος υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του οράματος που είχε η ίδια (όπως αναφέρει εντός αυτού) για την συγκεντρωτική καταγραφή και τη δημιουργία της πρώτη ιντερνετικής βάσης δεδομένων με στοιχεία για τις Καπναποθήκες της Καβάλας
Δεν είναι η πρώτη φορά που η κ. Φραγκούδη ασχολείται με την έρευνα του ρόλου των Καπναποθηκών στην σύγχρονη καθημερινότητα των κατοίκων και των προτάσεων επανάχρησής τους μέσω πολιτιστικών δράσεων, καθώς εδώ και αρκετά χρόνια έχει στρέψει την προσοχή της στις Καπναποθήκες της Καβάλας -δηλώνοντας, συχνά πυκνά, πως είναι εξαιρετικά σημαντικές για το city branding (την ταυτότητα, δηλαδή) της πόλης.
Όλα αυτά τα 3 χρόνια αδιάκοπης έρευνας έχουν πλέον συμπυκνωθεί σε έναν σύγχρονο διαδραστικό ιστότοπο, μέσα από τον οποίο οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν το όραμα της κ. Φραγκούδη, να διαβάσουν ιστορικά στοιχεία για τις καπναποθήκες αλλά και να περιηγηθούν εικονικά στο έργο που έχει συλλέξει.
Η παρούσα έρευνα αποτελεί ένα έργο σε εξέλιξη, καθώς σταδιακά ο χάρτης θα εμπλουτίζεται με την καταγραφή των καπναποθηκών από το Κιλκίς, τις Σέρρες, την Δράμα, την Ξάνθη, την Κομοτηνή και την Αλεξανδρούπολη. Ωστόσο ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο που μπορεί να δει ο επισκέπτης του ιστότοπου είναι η εικονική περιήγηση στην καπναποθήκη ‘’Τσιμίνο’’ στην πόλη της Καβάλας, μία από τις πολλές που έχει η πόλη.
Κατά τα άλλα, εισερχόμενοι στον ιστότοπο μπορούμε να διαβάσουμε λίγα λόγια στην αρχική σελίδα για τον σκοπό της έρευνας – αποστολής του εγχειρήματος, καθώς και κάποια βασικά στοιχεία για το τι αφορά και τι θα δούμε στην πορεία της περιήγησής μας.
Στη συνέχεια βλέπουμε μια συνολική παρουσίαση των εναπομεινάντων καπναποθηκών σε όλες τις προαναφερθείσες πόλεις ανά κατηγορία. Κάθε καπναποθήκη έχει τη δική της ιστορία και κάνοντας κλικ πάνω στην κάθε φωτογραφία μπορεί ο εκάστοτε επισκέπτης να ενημερωθεί για αυτές. Επιπλέον, υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό το οποίο συνοδεύει κάθε περιγραφή.
Τέλος, υπάρχουν οι ενότητες με τη βιβλιογραφία και τις πηγές από όπου έχουν παρθεί οι πληροφορίες, καθώς και το βιογραφικό της ερευνήτριας αλλά και μία φόρμα επικοινωνίας όπου ο καθένας μπορεί αν θέλει να έρθει σε επαφή μαζί της. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει και επιλογή αγγλικής γλώσσας για το ξένο κοινό.
Ποια είναι η Βασιλική Φραγκούδη
Η κ. Βασιλική Φραγκούδη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και είναι υποψήφια Διδάκτωρ στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο στη σχολή Οικονομικών Επιστημών. Η διατριβή της αφορά τον αντίκτυπο αστικής ανάπλασης με γνώμονα την πολιτιστική κληρονομιά, εστιάζοντας στην έρευνα -μελέτη των Καπναποθηκών της Καβάλας. Πραγματοποίησε την πρακτική της στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και η πτυχιακή της εργασία ήταν πάνω στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα. Έχει, συνεργαστεί με παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτες και έχει εργαστεί σε ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς (Φεστιβάλ Cosmopolis, Kρατικό θέατρο κ.α). Τέλος, είναι μέλος του ελληνικού και διεθνούς τμήματος απογραφής Europa Nostra.
Αποφοίτησε με άριστα από το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Πολιτιστική Διαχείριση και Επικοινωνία, Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Επίσης έχει ολοκληρώσει το Μεταπτυχιακό του Τμήματος Θεάτρου, Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
