Δεκάδες ήταν τα παράπονα πολλών συμπολιτών, καθ’ όλη τη διάρκεια της Τετάρτης 4 Νοεμβρίου 2020 (αλλά και της Πέμπτης 5 Νοεμβρίου 2020), για την μυρωδιά που είχε κατακλύσει την ανατολική πλευρά της Καβάλας (και όχι μόνο) και η οποία προερχόταν από τις εγκαταστάσεις της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων (ή όπως αλλιώς λέγεται η ίδια της ή τα τμήματά της).
Παράπονα που δεν στρέφονταν μόνο εναντίον του εργοστασίου και των ρύπων που εκπέμπονται από αυτό, αλλά και των αυτοδιοικητικών φορέων (δήμος, αντιπεριφέρεια Καβάλας) και της διεύθυνσης υγείας της ΠΕ Καβάλας -την οποία οι συμπολίτες κατηγορούν πως δίνει μεγάλο βάρος στην τήρηση των μέτρων για την αποτροπή της μετάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2 αλλά όχι στο τι γίνεται στο εργοστάσιο.
Μάλιστα τα παράπονα αυτά “αποτυπώθηκαν” και σε δεκάδες φωτογραφίες που αναρτήθηκαν στα social media (η φωτογραφία του άρθρου προέρχεται από την σελίδα “Πρωτοβουλία για την προστασία του περιβάλλοντος Ν. Καβάλας“)
Τα παράπονα ήταν ιδιαίτερα έντονα, ειδικά από τη στιγμή που (όπως είδαμε σε ρεπορτάζ τηλεοπτικών σταθμών) την περασμένη εβδομάδα εγκαταστάθηκαν τα περιβόητα “πλυντήρια” στην μονάδα παρασκευής νιτρικού οξέος – μια είδηση που χαιρετίστηκε με αρκετό ενθουσιασμό (όπως είδαμε στα social media) από μερίδα εργαζόμενων στην βιομηχανία (αυτούς που είχαν παραμείνει εντός αυτής όταν είχε ξεσπάσει η υπόθεση με τους πρώην απολυμένους το 2016).
Την ίδια ώρα, οι πρώην απολυμένοι καταγγέλλουν πως παραμένουν απλήρωτοι εδώ και 5 μήνες (χωρίς να έχουν λάβει και το επίδομα αδείας), κάτι που ανέφεραν και το περασμένο Σάββατο σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν στο Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Καβάλας λίγη ώρα αφότου είχε λήξει μια ακόμα τριμερής συνάντηση μεταξύ του σωματείου των εργαζόμενων, της διοίκησης του εργοστασίου και της διοίκησης του ΕΥΚ Καβάλας.
Και όπως όλα δείχνουν, θα υπάρξει και συνέχεια για την πολύπαθη αυτή βιομηχανία…
Υ.Γ. 1:
Η αλήθεια είναι πως προβληματιστήκαμε πάρα πολύ μέχρις ότου πάρουμε την απόφαση να γράψουμε το εν λόγω (σύντομο) άρθρο.
Ο λόγος ήταν η αντιμετώπιση που λάβαμε (ευτυχώς από μια μικρή, αλλά ιδιαίτερα χαρακτηριστική για τις απόψεις της μερίδα συμπολιτών – δεν είναι ανάγκη να τους κατονομάσουμε, οι ίδιοι ξέρουν ποιους εννοούμε) σε πρόσφατες τοποθετήσεις μας για το ζήτημα της ΒΦΛ -τόσο σε αρθρογραφία μας όσο και σε σχόλια στα social media.
Τοποθετήσεις οι οποίες είχαν κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος στο οποίο κινούμαστε εδώ και πολλά χρόνια:
α) στο ότι αφενός πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για την αναβάθμιση της βιομηχανίας (όπως αλλαγή των πεπαλαιωμένων εγκαταστάσεων, απομάκρυνση φωσφογύψου, κατάρτιση σχεδίων ΣΑΤΑΜΕ κλπ.) και την διασφάλιση της καλής λειτουργίας του (προς όφελος τόσο όσων εργάζονται όσο και αυτών που ζουν εκτός αυτής)
β) και στο ότι θα πρέπει επιτέλους να γίνει μια σοβαρή, ανεξάρτητη και σε βάθος χρόνου έρευνα για τις πραγματικές επιπτώσεις του εργοστασίου στην υγεία μας. (*)
Όταν λοιπόν καταθέσαμε αυτές ακριβώς τις τοποθετήσεις, οι συγκεκριμένοι συμπολίτες μάς κατηγόρησαν ευθέως πως…“υποστηρίζουμε τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη”!!! (ο ακριβής όρος ήταν “μην υποστηρίζεις τον Λαυρεντιάδη ούτε για δείγμα”)
Εκεί πιστέψαμε, προς στιγμή, πως ο κόσμος δεν θέλει να ακούει σοβαρές και ψύχραιμες απόψεις – απλά και μόνο θέλει να “παίζει” με τις εντυπώσεις (όπως έγινε πρόσφατα με ένα βίντεο που αναρτήθηκε στο YouTube, στο οποίο ένα drone πέταξε πάνω από τις καμινάδες του εργοστασίου λες και περίμενε να δει κανένα δάσος και τίποτα ζωάκια – το οποίο, όμως, “χειροκροτήθηκε” και από τους προαναφερθέντες συμπολίτες αλλά και από πολλούς άλλους)
Σήμερα όμως είδαμε τους ίδιους ακριβώς συμπολίτες (σε βίντεο που οι ίδιοι ανάρτησαν, από πρόσφατη ομιλία τους) να λένε -μέσα στο βίντεο- πως τόσα χρόνια δεν έχει γίνει καμία επιστημονική έρευνα για τις επιπτώσεις του εργοστασίου (κατηγορώντας μάλιστα -και δικαίως- τον Ιατρικό Σύλλογο Καβάλας για έλλειψη αντίδρασης), και πως το εργοστάσιο λειτουργεί με απαρχαιωμένο εξοπλισμό και χωρίς καμία μέριμνα τόσο για το περιβάλλον όσο και για αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων (κλείνοντας, φυσικά, με την πεποίθηση πως το εργοστάσιο πρέπει να κλείσει)!
Δηλαδή έλεγαν, με απλά λόγια, ακριβώς αυτά που υποστηρίξαμε στις τοποθετήσεις μας –και για τα οποία μάς χαρακτήρισαν “υποστηρικτές του Λαυρεντιάδη”
Όπως καταλαβαίνετε, δεν υπήρχε περίπτωση να το αφήσουμε ασχολίαστο όλο αυτό…
Υ.Γ. 2
Επειδή κάποιοι μιλάνε για ότι οι μετρήσεις από τους σταθμούς της Π.Ε. Καβάλας δείχνουν επίπεδα ρύπων χαμηλότερα από αυτά των ορίων ασφαλείας, δύο λόγια:
Πέραν του ότι (όπως αναφέραμε και πριν) ζούμε με τους ρύπους εδώ και 55 χρόνια -και όπως καταλαβαίνετε, κανένα όριο ασφαλείας και συναγερμού δεν μπορεί να εγγυηθεί πως, μετά από 55 χρόνια, όλα πάνε καλά για την υγεία μας,
να θυμίσουμε λίγο μια ιστορία που για πολλούς είναι ξεχασμένη (άλλωστε μιλάμε για τις αρχές της περασμένης δεκαετίας), αλλά για εμάς δεν είναι: την ιστορία με το αρσενικό και το νερό της Νικήσιανης.
Θα μας πείτε: “Τι σχέση έχει το νερό της Νικήσιανης με την ΒΦΛ;” Λίγη υπομονή…
Θυμίζουμε, για όσους δεν γνωρίζουν (ή δεν θυμούνται), πως ενώ μέχρι και πριν από περίπου 15-20 χρόνια το όριο ασφαλείας ήταν 50 μg αρσενικού ανά κυβικό μέτρο νερού (κάτι που έκανε, εκείνη την εποχή, το νερό της Νικήσιανης ασφαλές προς πόση και παρασκευή φαγητών, μιας και η μέση περιεκτικότητα ήταν κάπου στα 17-18 μg ανά κυβικό μέτρο), εκείνη ακριβώς την χρονική στιγμή το όριο ασφαλείας “κατέβηκε” στα 10 mg ανά κυβικό μέτρο νερού (κάτι που αυτομάτως έκανε το νερό της Νικήσιανης ακατάλληλο για πόση και παρασκευή φαγητών).
Το όριο ασφαλείας είχε μειωθεί μετά από μακρόχρονες επιστημονικές έρευνες (τα αποτελέσματα των οποίων αποτέλεσαν μια ξεκάθαρη αναθεώρηση των όσων γνωρίζαμε ως τότε), και με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ίδιο ακριβώς πράγμα μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή και με τα όρια ασφαλείας για τους ρύπους της ΒΦΛ που καταγράφονται από τους σταθμούς της Π.Ε. Καβάλας. Και κατά συνέπεια, οι ίδιες μετρήσεις των σταθμών που σήμερα χαρακτηρίζονται ασφαλείς και ακίνδυνες μπορούν άνετα αύριο να χαρακτηριστούν εκτός ορίων!
Ο νοών νοείτο…
Υ.Γ. 3
Και για το κλείσιμο, 2 ερωτήματα:
α) Ας υποθέσουμε πως αύριο κιόλας το εργοστάσιο κλείνει. Υπάρχει κάποια έρευνα, κάτι τέλος πάντων που να μας δείχνει το πότε ακριβώς θα καθαρίσει η ατμόσφαιρα και το έδαφος από τα κατάλοιπα της ΒΦΛ; Διότι διαπιστώνουμε πως πολλοί ισχυρίζονται (είτε από αφέλεια είτε -θέλουμε να πιστεύουμε- από υπεραισιοδοξία) πως με το που θα κλείσει το εργοστάσιο το περιβάλλον θα επανέλθει στην πρότερή του κατάσταση σε χρόνο dt.
Και ναι, οι μυρωδιές μπορεί να φύγουν, όμως η αποκατάσταση του περιβάλλοντος έτσι όπως πολλοί το θέλουν θα πάρει πολλά χρόνια.
Πόσα χρόνια; Είναι ένα ερώτημα…
β) Ας υποθέσουμε πως αύριο κιόλας το εργοστάσιο κλείνει. Τι θα γίνει με τις εγκαταστάσεις και τα μηχανήματά του; Τι θα γίνει με την φωσφογύψο; Δεν θα πρέπει αυτά να απομακρυνθούν;
Η απάντηση είναι προφανής: ναι. Το ερώτημα, όμως, είναι άλλο: Ποιος θα το κάνει;
Διότι μην περιμένετε να το κάνει ο Λαυρεντιάδης (άπαξ και φύγει “μην είδατε τον Παναή”).
Όσο και αν αυτό το ερώτημα φαντάζει σε κάποιους ως μακρινό, κάθε άλλο παρά μακρινό είναι. Όποιος το λέει αυτό δεν χρειάζεται να πάει μακριά: μόνο μέχρι τα Πλαστικά Καβάλας! (Αν θέλει μπορεί να πάει και στα άλλα κουφάρια βιομηχανιών που έκλεισαν στην περιφέρεια ΑΜΘ τα τελευταία 30 χρόνια).
Το λέμε αυτό διότι οι πιθανότητες να μείνουν “αμανάτι” στο κεφάλι ημών αλλά και των παιδιών μας αυτές οι εγκαταστάσεις είναι εξαιρετικά μεγάλες.
Σε αυτή την περίπτωση, γνωρίζει κανείς ποιο θα είναι το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα; Αν, δηλαδή, οι ίδιες οι εγκαταστάσεις (έστω και έρημες) θα επηρεάζουν αρνητικά περιβάλλον και την υγεία μας;
Όλα αυτά τα ερωτήματα δεν τα θέτουμε για να αποθαρρύνουμε όσους θέλουν είτε την αναβάθμιση της βιομηχανίας είτε το κλείσιμό της. Ούτε, επίσης, τα θέτουμε για να “κλείσουμε το μάτι” στην διοίκηση και την ιδιοκτησία της ΒΦΛ, λέγοντας “Μην αγχώνεστε. Εδώ θα μείνετε, πού να τρέχετε τώρα;” (ή κάτι παρόμοιο)
Τα θέτουμε διότι θέλουμε να βλέπουμε όχι μόνο το “σήμερα” αλλά και την επόμενη ημέρα. Και δεν εννοούμε την αμέσως επόμενη ημέρα αλλά το μέλλον…λίγο πιο μακροπρόθεσμα! Και οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα ακριβώς εκεί αποσκοπούν: στο μακροπρόθεσμο, όχι και τόσο άμεσο μέλλον…
(*) Τονίζουμε το “σε βάθος χρόνου” διότι έτσι λειτουργεί η πραγματική και σοβαρή επιστημονική κοινότητα (όχι με μετρήσεις μιας εβδομάδας – όπως έκανε εσχάτως, και με πανηγυρικό ύφος, ο αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Κώστας Αντωνιάδης). Τονίζουμε, επίσης, το “ανεξάρτητη” διότι θα πρέπει όλα τα αποτελέσματα να βγουν στο φως, όσο δυσάρεστα και αν είναι για κάποιους που θα θελήσουν (ενδεχομένως) να τα “κουκουλώσουν”…
