Μία επώνυμη καταγγελία, βαρύνουσας σημασίας, εστάλη στην ηλεκτρονική διεύθυνση του «Kavala Portal» την Δευτέρα 10 Μαρτίου 2025 στις 11:25:43 μ.μ. με την παράκληση να δημοσιευθεί.
Η δημοσιογραφική μας ομάδα προέβει αρχικά στην αξιολόγηση της επώνυμης επιστολής επειδή αφορά στην καταγγελία δημοσίου συμφέροντος, με την βασική προϋπόθεση ότι στο αρχείο μας βρίσκεται το ονοματεπώνυμο του Συντάκτη/τριας.
Η παρούσα καταγγελία (όπως δημοσιεύεται αυτολεξεί παρακάτω) έχει ως αποδέκτη την «ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ» (ΕΑΔ), έχει λάβει επίσημα αρ. πρωτοκόλλου και αφορά στο πρόσωπο του Λιμενάρχη Καβάλας κου Βρύζα Β. Αθανασίου για τον οποίο ζητείτε «Έλεγχος Νομιμότητας και Δεοντολογίας» των Ενεργειών του, ως Δημόσιου Λειτουργού στο Κεντρικό Λιμεναρχείο Καβάλας.
Στα πλαίσια διερεύνησης, το Kavala Portal επικοινώνησε με την ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ, με το ερώτημα εάν υφίσταται πρωτοκολλημένη η παρούσα καταγγελία. Η απάντηση που μας δόθηκε είναι η επιβεβαίωση αυτής, με τα ίδια ακριβώς στοιχεία πρωτοκόλλου που δημοσιεύουμε στη συνέχεια…
**Ακολουθεί η επώνυμη καταγγελία…
Αξιότιμοι κύριοι,
[…Με την παρούσα επιστολή επιθυμώ να θέσω υπόψη σας ένα ζήτημα που αφορά στη νομιμότητα και τη δεοντολογία ενεργειών δημόσιου λειτουργού και συγκεκριμένα του Κεντρικού Λιμενάρχη του Κεντρικού Λιμεναρχείου Καβάλας-Πλοιάρχου Λ.Σ, ΒΡΥΖΑ Β. Αθανάσιου, ο οποίος εδρεύει στην Καβάλα, οδός Αβέρωφ, αρ. 1, ΤΚ: 65110.
1ο Θέμα: Έλεγχος Νομιμότητας & Δεοντολογίας Ενεργειών Λιμενάρχη – Ζήτημα Υπέρβασης Αρμοδιοτήτων και Σύγκρουσης Συμφερόντων
Πλαίσιο της υπόθεσης
Ο Λιμενάρχης Καβάλας προέβη σε αποστολή εγγράφου προς την ιδιωτική κοινοπραξία «Σάρισα», η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση του εμπορικού λιμένα «Φίλιππος Β’», προτείνοντας τη μεταφορά του ακτοπλοϊκού έργου από τον κεντρικό λιμένα «Απόστολος Παύλος» στο λιμάνι που διαχειρίζεται η εν λόγω κοινοπραξία. Παράλληλα, η επιστολή κοινοποιήθηκε στον Οργανισμό Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ), στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, αλλά και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με σκοπό την «ενημέρωση των δημοτών».
Ωστόσο, από την τοποθέτηση του ΟΛΚ προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ότι η ανωτέρω ενέργεια του Λιμενάρχη ενδέχεται να υπερβαίνει το θεσμικό του ρόλο και να προσκρούει σε νομικά και διοικητικά όρια, καθώς:
- Το Λιμεναρχείο δεν έχει αρμοδιότητα διαχείρισης λιμένων και, κατά συνέπεια, δεν δύναται να προτείνει αλλαγές στη χρήση λιμενικών υποδομών.
- Η σύμβαση υποπαραχώρησης του λιμένα «Φίλιππος Β’» δεν περιλαμβάνει ακτοπλοϊκή δραστηριότητα, κάτι που καθιστά την πρόταση του Λιμεναρχείου ασύμβατη με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
- Η διατύπωση πρότασης προς ιδιωτική εταιρεία από δημόσιο λειτουργό, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση ή θεσμική έγκριση, εγείρει σοβαρό ζήτημα δεοντολογίας και πιθανής διοικητικής εκτροπής.
- Η επιλογή κοινοποίησης της επιστολής στα μέσα ενημέρωσης γεννά ερωτήματα ως προς τη σκοπιμότητα της ενέργειας και αν αυτή συνάδει με τις υποχρεώσεις διαφάνειας και ουδετερότητας που οφείλει να τηρεί ένας δημόσιος λειτουργός.
Ποιο αναλυτικά, η πρόταση του Λιμεναρχείου Καβάλας προς την κοινοπραξία «Σάρισα» για τη μεταφορά του ακτοπλοϊκού έργου από τον λιμένα «Απόστολος Παύλος» στον εμπορικό λιμένα «Φίλιππος Β’» μπορεί να θεωρηθεί προβληματική για διάφορους λόγους, οι οποίοι σχετίζονται με υπέρβαση αρμοδιοτήτων, θεσμικές παραβάσεις και πιθανές νομικές επιπλοκές. Οι κυριότερες παραβάσεις του Λιμενάρχη περιλαμβάνουν:
Υπέρβαση αρμοδιοτήτων
Το Λιμεναρχείο δεν έχει την εξουσία να προτείνει ή να αποφασίζει για τη μεταφορά του ακτοπλοϊκού έργου. Η διαχείριση των λιμένων ανήκει στον Οργανισμό Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ ΑΕ), που είναι ο θεσμικά υπεύθυνος φορέας για τέτοια ζητήματα. Ο μοναδικός φορέας που μπορεί να διατυπώσει προτάσεις για τη διαχείριση και την αξιοποίηση των λιμενικών υποδομών είναι ο ΟΛΚ, και όχι το Λιμεναρχείο.
Παράκαμψη της θεσμικής διαδικασίας
Η πρόταση του Λιμεναρχείου προς την κοινοπραξία «Σάρισα» έγινε χωρίς προηγούμενη διαβούλευση ή θεσμική ενημέρωση του ΟΛΚ, που είναι η αρμόδια αρχή. Αυτό συνιστά θεσμική παράβαση, καθώς η διαχείριση της λιμενικής πολιτικής και των σχετικών έργων πρέπει να γίνεται μέσα από επίσημες διαδικασίες και σε συνεργασία με τον ΟΛΚ και το αρμόδιο υπουργείο.
Παράνομη πρόταση εκχώρησης δημόσιου έργου σε ιδιωτικό φορέα
Το ακτοπλοϊκό έργο είναι δημόσιο μεταφορικό έργο, το οποίο δεν μπορεί να εκχωρηθεί σε ιδιωτική κοινοπραξία χωρίς θεσμική έγκριση και σχετικές νομοθετικές προβλέψεις. Το γεγονός ότι το Λιμεναρχείο προτείνει τη μεταφορά αυτού του έργου σε μια ιδιωτική κοινοπραξία, η οποία δεν έχει συμβατική πρόβλεψη για τέτοια δραστηριότητα, δημιουργεί ζήτημα νομιμότητας.
Παράβαση της σύμβασης υποπαραχώρησης του λιμένα «Φίλιππος Β’»
Σύμφωνα με την ΟΛΚ ΑΕ, στη σύμβαση υποπαραχώρησης του εμπορικού λιμένα «Φίλιππος Β’» δεν προβλέπεται ακτοπλοϊκό έργο. Το Λιμεναρχείο, προτείνοντας μια τέτοια μεταφορά, ουσιαστικά προτείνει μια αλλαγή στη χρήση του λιμένα χωρίς να έχει την αρμοδιότητα ή τη νομική βάση για να το κάνει.
Δημιουργία θεσμικής σύγχυσης και πιθανής διοικητικής εκτροπής
Η πρόταση του Λιμεναρχείου δημιουργεί σύγχυση σχετικά με τους ρόλους των εμπλεκομένων φορέων, καθώς εμφανίζεται μια δημόσια αρχή (Λιμεναρχείο) να προτείνει κάτι το οποίο αφορά αρμοδιότητα άλλου δημόσιου φορέα (ΟΛΚ). Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως διοικητική εκτροπή, καθώς υπονομεύει τον ρόλο του ΟΛΚ και παρακάμπτει την προβλεπόμενη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Ανεπαρκής αιτιολόγηση της αναγκαιότητας της μεταφοράς
Παρόλο που αναφέρεται το ζήτημα της αποσυμφόρησης του κεντρικού λιμένα, ο ΟΛΚ υποστηρίζει ότι έχει ήδη λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τη βελτίωση των κυκλοφοριακών ροών (χώροι στάθμευσης, διαγραμμίσεις κ.λπ.).Η μονομερής πρόταση μεταφοράς του ακτοπλοϊκού έργου, χωρίς να έχουν προηγηθεί μελέτες σκοπιμότητας ή διαβούλευση με τις αρμόδιες αρχές, καθιστά την ενέργεια αμφισβητήσιμη.
Επειδή, το Λιμεναρχείο Καβάλας φαίνεται να υπερβαίνει τις αρμοδιότητές του, προτείνοντας μια αλλαγή που εμπίπτει στη δικαιοδοσία του ΟΛΚ. Επιπλέον, η πρότασή του αντίκειται στη σύμβαση υποπαραχώρησης του λιμένα «Φίλιππος Β’» και δημιουργεί νομικά και θεσμικά προβλήματα. Η ενέργεια αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί ως παράβαση καθήκοντος ή υπερβολή εξουσίας, εφόσον επιχειρείται εκχώρηση δημόσιου μεταφορικού έργου σε ιδιώτη χωρίς την προβλεπόμενη διαδικασία.
Για τον έλεγχο της διαφάνειας και της νομιμότητας στη δημόσια διοίκηση, η ΕΑΔ πρέπει να προβεί σε έλεγχο:
1. Νομοθετικό πλαίσιο & Θεσμική ανάλυση
Η λειτουργία των Λιμεναρχείων, όπως και ο ρόλος των Λιμεναρχών, διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 2932/2001, του Ν. 3622/2007, καθώς και από τον Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου. Οι αρμοδιότητές τους εστιάζονται κυρίως:
- Στην τήρηση της τάξης και της ασφάλειας στους λιμένες,
- Στην επιτήρηση της εφαρμογής των κανονισμών λιμένα,
- Στην εποπτεία της ναυσιπλοΐας και της λιμενικής δραστηριότητας,
- Στην επιβολή διοικητικών μέτρων σε περιπτώσεις παραβίασης των κανόνων λειτουργίας του λιμένα.
Αντιθέτως, ζητήματα οργάνωσης της λιμενικής πολιτικής, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των λιμένων υπάγονται στη δικαιοδοσία των Οργανισμών Λιμένος και των αρμόδιων υπουργείων, ενώ οι λιμενικές υποδομές υπόκεινται στο δημόσιο συμφέρον και δεν εκχωρούνται χωρίς ρητή θεσμική διαδικασία.
2. Διαπιστώσεις από την εξέταση της υπόθεσης
Βάσει των προαναφερόμενων ρυθμίσεων και της ανάλυσης του συγκεκριμένου περιστατικού, η ΕΑΔ καταλήγει στα εξής:
- Υπέρβαση αρμοδιοτήτων του Λιμενάρχη
· Η πρόταση προς την ιδιωτική κοινοπραξία «Σάρισα» για αλλαγή στη χρήση των λιμενικών εγκαταστάσεων δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Λιμεναρχείου.
· Η ανάθεση του ακτοπλοϊκού έργου σε συγκεκριμένη λιμενική υποδομή αποτελεί αρμοδιότητα της ΟΛΚ ΑΕ και του αρμόδιου Υπουργείου.
· Η εν λόγω παρέμβαση δημιουργεί θεσμική σύγχυση και δύναται να θεωρηθεί διοικητική εκτροπή από την προβλεπόμενη διαδικασία.
- Πιθανή παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας Δημοσίων Υπαλλήλων (Ν. 3528/2007)
· Σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας, οι δημόσιοι λειτουργοί οφείλουν να ασκούν τα καθήκοντά τους εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων τους, τηρώντας αρχές ουδετερότητας και διαφάνειας.
· Η απευθείας αποστολή πρότασης σε ιδιωτική εταιρεία, η οποία θα μπορούσε να ωφεληθεί από τη μεταφορά του ακτοπλοϊκού έργου, εγείρει εύλογα ερωτήματα περί σύγκρουσης συμφερόντων(Ν. 4795/2021, άρθρο 9).
- Ασυμβατότητα με τη σύμβαση παραχώρησης του Λιμένα «Φίλιππος Β’»
· Από την ανάλυση της σύμβασης υποπαραχώρησης του εμπορικού λιμένα «Φίλιππος Β’», προκύπτει ότι δεν προβλέπεται ακτοπλοϊκή δραστηριότητα σε αυτόν.
· Κατά συνέπεια, η πρωτοβουλία του Λιμεναρχείου δεν στηρίζεται σε νομική βάση και δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τροποποίηση της σύμβασης και έγκριση από το Υπουργείο Ναυτιλίας.
- Επιλογή κοινοποίησης της επιστολής στα ΜΜΕ – Διοικητική Αμεροληψία
· Η κοινοποίηση της επιστολής προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ) χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με την ΟΛΚ ΑΕ δύναται να εκληφθεί ως ανεπίτρεπτη επιρροή στη δημόσια γνώμη.
· Η δημοσιοποίηση διοικητικών αποφάσεων που δεν έχουν εγκριθεί από αρμόδιες αρχές δεν συνάδει με τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της θεσμικής δεοντολογίας (Ν. 4622/2019, περί επιτελικού κράτους).
2ο Θέμα : Παρατεταμένη αδικαιολόγητη παραμονή του Κεντρικού Λιμενάρχη στο Λιμεναρχείο Καβάλας (Ζήτημα Πολυετούς Παραμονής του Λιμενάρχη Καβάλας)
Επιπρόσθετα προς την ανωτέρω καταγγελία, επισημαίνεται ότι ο συγκεκριμένος Λιμενάρχης κατέχει τη θέση του από το 2020, γεγονός που γεννά εύλογες απορίες σχετικά με την ορθή εφαρμογή του συστήματος μεταθέσεων στο Λιμενικό Σώμα. Οι μεταθέσεις των Λιμεναρχών, όπως και των υπόλοιπων στελεχών του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.), διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 11/2021 και του Ν. 4504/2017.
Η παραμονή του ίδιου Λιμενάρχη από το 2020 δεν είναι απαραίτητα παράνομη, αλλά με βάση τις συνήθεις πρακτικές των μεταθέσεων στο Λιμενικό, δεν είναι λογική αν δεν έχει δοθεί επαρκής υπηρεσιακή αιτιολόγηση. Όμως με το Π.Δ. 11/2021, η διάρκεια παραμονής των στελεχών του Λιμενικού Σώματος σε επιτελικές θέσεις δεν είναι απεριόριστη και βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια υπηρεσιακής αναγκαιότητας και διαφάνειας. Ο χρόνος παραμονής του Κεντρικού Λιμενάρχη δεν είναι αυστηρά καθορισμένος, η παραμονή για πάνω από 4-5 χρόνια στην ίδια θέση χωρίς υπηρεσιακή αιτιολόγηση δεν είναι συνήθης πρακτική, καθώς συνήθως τα ανώτερα στελέχη μετακινούνται ανά 3-4 χρόνια για λόγους ανανέωσης και αποφυγής αδρανοποίησης της διοίκησης.
Η πενταετής παραμονή του ίδιου προσώπου στη διοίκηση του Λιμεναρχείου Καβάλας:
- Αναιρεί την αρχή της εναλλαγής στελεχών, που αποσκοπεί στην αποφυγή συγκεντρωτισμού εξουσίας.
- Δημιουργεί θεσμικό προηγούμενο, όπου ένας αξιωματούχος μπορεί να παραμένει σε καίρια θέση ευθύνης χωρίς αξιολόγηση της διοικητικής του απόδοσης.
- Ενισχύει το επιχείρημα περί κατεστημένων καταστάσεων, που ενδέχεται να επηρεάζουν τις αποφάσεις του Λιμεναρχείου με τρόπο μη αντικειμενικό.
Δεδομένου ότι υπάρχουν ήδη καταγγελίες για υπέρβαση αρμοδιοτήτων και πιθανή παραβίαση των αρχών της διαφάνειας, θεωρείται επιβεβλημένος ο έλεγχος της υπηρεσιακής του πορείας και της σκοπιμότητας της παραμονής του στη θέση αυτή για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ερωτήματα προς την Εθνική Αρχή Διαφάνειας
- Είναι σύμφωνη με τον θεσμικό ρόλο ενός Λιμενάρχη η παροχή προτάσεων προς ιδιώτες για αλλαγή του μεταφορικού έργου, όταν αυτό εμπίπτει στην αρμοδιότητα άλλου δημόσιου φορέα;
- Συνάδει με τις αρχές της χρηστής διοίκησης η δημόσια κοινοποίηση τέτοιων προτάσεων προς ΜΜΕ και άλλους φορείς, χωρίς προηγούμενη θεσμική διαβούλευση;
- Μπορεί η εν λόγω ενέργεια να θεωρηθεί υπέρβαση αρμοδιοτήτων, με ενδεχόμενη παραβίαση των κανόνων διοικητικής δεοντολογίας;
- Εγείρεται θέμα σύγκρουσης συμφερόντων ή παραβίασης των αρχών ουδετερότητας και διαφάνειας, εφόσον ένας δημόσιος λειτουργός φαίνεται να προωθεί μια ιδιωτική εμπορική συμφωνία;
- Υφίσταται νομική βάση που να επιτρέπει σε ένα Λιμεναρχείο να εισηγείται ή να διαπραγματεύεται τη μεταβολή της χρήσης ενός λιμένα, όταν η αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικά στον διαχειριστή του λιμένα (ΟΛΚ) και στο αρμόδιο Υπουργείο;
6. Μπορεί να διερευνηθεί το ζήτημα αδικαιολόγητης παραμονής το Κεντρικού Λιμενάρχη ,ενισχύει το επιχείρημα περί αδιαφάνειας, καθώς η πολυετής παραμονή χωρίς προφανή λόγο μπορεί να συνδέεται με εξυπηρέτηση συμφερόντων ή κατεστημένες πρακτικές;
Αίτημα Διερεύνησης
Δεδομένων των ανωτέρω, παρακαλώ την Εθνική Αρχή Διαφάνειας να εξετάσει το ζήτημα ,να ενημερώσει το αρμόδιο Υπουργείο Ναυτιλίας για το συμβάν, ώστε να εξεταστεί πιθανή πειθαρχική ευθύνη του Λιμενάρχη και να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την αξιολόγηση της νομιμότητας και της δεοντολογίας της εν λόγω πράξης. Αν κρίνεται σκόπιμο, παρακαλώ όπως ενημερωθώ για τα ευρήματα και τις ενδεχόμενες κυρώσεις ή μέτρα που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για ανάλογες περιπτώσεις.
Αναμένω την επίσημη τοποθέτησή σας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Παρακαλώ όπως μου χορηγήσετε αριθμό πρωτοκόλλου…]
**Ακολουθεί η απάντηση με Αρ. Πρωτοκόλλου από την «ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ» προς τον/την καταγγέλλουσα
[…From: <dms@aead.gr> Date: Wed, Feb 19, 2025 at 9:21 AM
Subject: ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΓΙΑ ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ (Ο Λιμενάρχης Καβάλας προέβη σε αποστολή εγγράφου προς την ιδιωτική κοινοπραξία «Σάρισα», η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση του εμ
To: <…………@gmail.com>
Σας ενημερώνουμε ότι το έγγραφο που αποστείλατε στον φορέα ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ πρωτοκολλήθηκε στην υπηρεσία Κεντρικό Πρωτόκολλο με τα ακόλουθα στοιχεία: Αρ. Πρωτοκόλλου: 9406 ΕΙ 2025
Ημ/νια Πρωτοκόλλου: 19/02/2025...]
Θέμα: ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΓΙΑ ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ (Ο Λιμενάρχης Καβάλας προέβη σε αποστολή εγγράφου προς την ιδιωτική κοινοπραξία «Σάρισα», η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση του εμπορικού λιμένα «Φίλιππος Β’). Αρ. Πρωτ. Αποστολέα: 1739885249
Ημ/νια Πρωτ. Αποστολέα: 18/02/2025
**Η παρούσα ηλεκτρονική επικοινωνία που λάβαμε στο «Kavala Portal» ολοκληρώνεται ως εξής:
Με βάση όλα αυτά που αναφέρονται προηγουμένως, αναρωτιέται κανείς:
* Αποτελεί σύμπτωση ότι αυτού του τύπου οι «πρωτοβουλίες» γίνονται ενόσω ο άμεσος διοικητικός προϊστάμενος του Κεντρικού Λιμενάρχη Καβάλας Αθανασίου Βρύζα, και επικεφαλής της Περιφερειακής Διοίκησης Λιμενικού Σώματος (ΠΕ.ΔΙ.Λ.Σ.), Σταύρος Ευαγγελίδης, έχουν οικία σχέση;
* Αποτελεί σύμπτωση ότι μια σειρά ενεργειών του προαναφερόμενου κεντρικού λιμεναρχείου Καβάλας κοινοποιούνται μόνο στον άμεσο προϊστάμενο του Σταύρο Ευαγγελίδη και όχι στην ηγεσία του Λιμενικού Σώματος αλλά και στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Ναυτιλίας;
* Αποτελεί σύμπτωση ότι μια σειρά ενεργειών σε τοπικό επίπεδο του προαναφερόμενου κεντρικού Λιμενάρχη Καβάλας γίνονται εναρμονισμένα με τον χωρικό Αντιπεριφερειάρχη ΑΜΘ, Θεόδωρο Μαρκόπουλο, του οποίου στενότερη συνεργάτρια είναι η σύζυγος του προαναφερόμενου Αθανασίου Βρύζα;
* Προκύπτει άραγε λειτουργία οργανωμένου κυκλώματος σε επίπεδο κεντρικής εξουσίας, με σειρά ενεργειών που πλήττουν επιμέρους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στην πόλη της Καβάλας προς όφελος αλλότριων συμφερόντων.
