Το 1977 σε μια δραματική σύσκεψη που έγινε στο δημαρχείο της Καβάλας, με βασικό διοργανωτή τον Μητροπολίτη ΦΝΘ Προκόπιο, εκπρόσωποι τοπικών φορέων και αρχών απαίτησαν από την κυβέρνηση να ιδρύσει πανεπιστημιακή ιατρική σχολή στην πόλη μας. Ήμουν κι εγώ εκεί ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Φοιτητικής Ένωσης Νομού Καβάλας και ο εικοσάχρονος ενθουσιασμός μου προσγειώθηκε ανώμαλα όταν άκουσα κάποιους γιατρούς να λένε τη φράση του τίτλου, την ώρα που φεύγαμε από το κτίριο. Πίσω από τις κορώνες και τις συναισθηματικές εξάρσεις που κυριάρχησαν στην αίθουσα επικρατούσε ο κυνισμός· οι πραγματικές διαθέσεις μιας σημαντικής μερίδας από τους συμμετέχοντες ήταν τελείως αντίθετες από τους ευγενείς στόχους των διοργανωτών της σύσκεψης. Δεν είναι τυχαίο πως το αίτημα για την ιατρική σχολή γρήγορα εξανεμίστηκε και στη θέση της μπήκε το ασήμαντο δωράκι της ίδρυσης ΚΑΤΕΕ.
Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους…
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2019, ολοκληρώθηκε η εξίσωση όλων των ΤΕΙ της χώρας με τα Πανεπιστήμια. Το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (σε Καβάλα, Δράμα και Διδυμότειχο) ενώθηκε με τα ΤΕΙ Σερρών και Θεσσαλονίκης (σε Θεσσαλονίκη, Κατερίνη και Κιλκίς) και με ένα «υβριδικό» εκπαιδευτικό ίδρυμα που λεγόταν Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας και χορηγούσε σε αλλοδαπούς φοιτητές μόνο μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών με αδιευκρίνιστη ζήτηση στην αγορά εργασίας. Έτσι γεννήθηκε ένα πανεπιστήμιο με την επωνυμία «Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας» (ΔΙΠΑΕ) με εκτεταμένη διασπορά τμημάτων σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, με επικάλυψη γνωστικών αντικειμένων μεταξύ πολλών τμημάτων και με πολλές διοικητικές αδυναμίες.
Στην «Πανεπιστημιούπολη Καβάλας» ιδρύθηκε μια μόνο Σχολή, αυτή των Θετικών Επιστημών με τέσσερα τμήματα, Γεωλογίας, Φυσικής, Πληροφορικής, και Χημείας. Επιπλέον, λειτουργούν δύο τμήματα οικονομικής κατεύθυνσης, Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής και Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, υπαγόμενα στη Σχολή Οικονομίας και Διοίκησης με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Γρήγορα όμως χάθηκε το τμήμα Γεωλογίας με νόμο του 2020 και από τα τρία δωράκια που μας άφησε ο κ. Γαβρόγλου αγνοείται η τύχη των δύο. Συγκεκριμένα, προβλεπόταν ιδιαίτερο Πρόγραμμα Σπουδών στην Τεχνολογία Πετρελαίου για την παροχή «ανώτατης εκπαίδευσης, σε ξένη γλώσσα, σε Έλληνες και σε αλλοδαπούς», με έδρα μεν την Καβάλα αλλά υπαγόμενο στη Θεσσαλονίκη, το οποίο όμως δεν λειτούργησε ποτέ χωρίς καμιά εξήγηση. Επιπλέον, από τα δύο Ινστιτούτα για την προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας (Πετρελαίου και Τουρισμού και Φιλοξενίας) στο δεύτερο ανέλαβε ως Διευθυντής καθηγητής του πρώην ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και έκτοτε αγνοείται η τύχη του.
Σήμερα η «Πανεπιστημιούπολη Καβάλας» βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι με δύο επιλογές: να παραμείνει στο ΔΙΠΑΕ ή να αποσπαστεί από αυτό και να ενταχθεί στο «Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης», όπως φημολογείται πως σχεδιάζει η κυβέρνηση. Και οι Καβαλιώτες ακούμε μονάχα διάφορους ψίθυρους χωρίς καμιά επίσημη ενημέρωση, χωρίς ευρεία και δημόσια τοποθέτηση των ακαδημαϊκών φορέων.
Θα περίμενε κανείς μια συζήτηση για το μέλλον των τμημάτων σε Καβάλα και σε Δράμα. Για τη δημιουργία νέων τμημάτων και -γιατί όχι;- μιας νέας Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων. Για την πρόσληψη εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού. Για την ανακαίνιση του κτιριακού συγκροτήματος και για τον τρόπο στέγασης των πολλών φοιτητών που αναμένεται (;) να εγκατασταθούν στην πόλη μας. Για τη επιβίωση όλων των τμημάτων μας απέναντι στον ανταγωνισμό των ιδιωτικών πανεπιστημίων, τα οποία όταν επιτραπούν θα ιδρύσουν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη τμήματα χωρίς μεγάλες απαιτήσεις στις υποδομές και στον τεχνικό εξοπλισμό αλλά με ικανή ζήτηση. Για την αντιμετώπιση του ακριτικού Διδυμοτείχου με γενναιοδωρία σε άλλο επίπεδο και με άλλη κρατική βοήθεια και όχι με το «ξεφόρτωμα» παιδιών που κανονικά θα έπρεπε να σπουδάσουν Ψυχολογία σε ένα περιβάλλον με διεπιστημονική επαφή και την πνευματική ώσμωση μεταξύ διαφορετικών ακαδημαϊκών «πειθαρχιών». Το μόνο που ακούμε είναι το δωράκι πως το Δημοκρίτειο θα γίνει πλέον «Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης» (κινδυνεύοντας να χάσει ένα όνομα κύρους που κατέκτησε επάξια μέσα από τη σκληρή διαδρομή των πενήντα ετών από την ίδρυσή του) ή ότι το ΔΙΠΑΕ θα μας φέρει Ιατρική Σχολή (με κίνδυνο όσοι το ισχυρίζονται να χάσουν το επιστημονικό τους κύρος).
Η τοπική κοινωνία οφείλει να σηκώσει το ανάστημά της. Να απαιτήσει ενημέρωση και ύστερα να διεκδικήσει την εδραίωση και τη μεγέθυνση της πανεπιστημιούπολης της Καβάλας. Το αν αυτό θα επέλθει μέσα από το ΔΙΠΑΕ ή το ΔΠΘ δεν είναι του παρόντος αλλά θα προκύψει από την ευρεία, δημόσια και ανοιχτή συζήτηση που πρέπει οπωσδήποτε να διοργανώσουν οι τοπικοί φορείς, όπως άλλωστε το έκαναν στο παρελθόν για άλλα σπουδαία ζητήματα με θετικό αποτέλεσμα. Αλλιώς θα «κάνουμε μάγκες» κάποιους άλλους και οι Καβαλιώτες θα θρηνολογούμε για μια ακόμη χαμένη ευκαιρία.
Ο Κωστής Σιμιτσής είναι πρώην δήμαρχος Καβάλας, νομικός σύμβουλος του ΔΙΠΑΕ. Οι απόψεις του είναι καθαρά προσωπικές