Η κατάρρευση της SVB (Silicon Valley Bank) μπορεί να αποδοθεί σε ποικίλλα αίτια. Φαίνεται, όμως, ότι καταλυτικό ρόλο έπαιξε η ολισθηρότητα στο τοπίο του τεχνολογικού τομέα λόγω καθυστερήσεων σε παραγωγή και παράδοση τμημάτων συσκευών (και όχι μόνο), εν μέσω της γενικευμένης κρίσης παραγωγής εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και των έμμεσων συνεπειών (βλ. κυρώσεις σε διάφορες χώρες), σε συνδυασμό με την επικείμενη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ.
Το χαρτοφυλάκιο της SVB φιλοξενούσε κατεξοχήν start-ups, με έδρα τη Silicon Valley, ενεργές στον τομέα της τεχνολογίας. Tο ενδεχόμενο κατάρρευσης της εμφανίστηκε τέλος της προηγούμενης βδομάδας όταν με συνδυασμό διάφορων παραγόντων η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (ύψους 2,25 δις) που επιχείρηθηκε, απέτυχε, ενώ μεσόλαβησε αυξημένη εκροή καταθέσεων υπό το φόβο κατάρρευσης. H αμερικανική τράπεζα Silicon Valley Bank έκλεισε την Παρασκευή με εντολή του Υπουργείου Χρηματοοικονομικής Προστασίας και Καινοτομίας της πολιτείας της Καλιφόρνια, με την Ομοσπονδιακή Αρχή Εγγύησης Καταθέσεων (FDIC) των ΗΠΑ να αναλαμβάνει διαχειριστής, προκειμένου να διασφαλιστούν οι καταθέσεις των πελατών της τράπεζας.
Εκ των ων ουκ άνευ ότι με το κλείσιμο της τράπεζας επικράτησε εκτεταμένη ανησυχία στους καταθέτες της, οι οποίοι αγωνιούσαν για το μέλλον των καταθέσεων τους στη τράπεζα και ήδη από το βράδυ της Πέμπτης ξεκινούσαν να επικοινωνούν με τους δικηγόρους τους για να καταστρώσουν σχέδια απεμπλοκής. Όλα όμως έγιναν πιο ξεκάθαρα όταν τη Κυριακή (12 Μαρτίου 2023) ο FDIC ανακοίνωσε το πλάνο διαχείρισης της κρίσης μέσω ερωτηματολογίου, με πιο σημαντικές τις παρακάτω πληροφορίες ότι:
α) όλες οι καταθέσεις τίθενται υπό καθεστώς “αναγκαστικής διαχείρισης” (ύπό τον FDIC),
β) οι καταθέσεις ύψους εώς 250.000 USD διασφαλίζονται για κάθε «ιδιοκτήτη»[1] και επρόκειτο γίνουν διαθέσιμες τη Δευτέρα (13 Μαρτίου 2023), και
γ) για τις καταθέσεις υψηλότερες των 250.000 USD θα χορηγηθούν πιστοποιητικά στους «ιδιοκτήτες» τους για να μπορέσουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτές όταν γίνουν διαθέσιμες.
Για τη καλύτερη εποπτεία και διαχείριση, ο FDIC, καταρχήν, αξιοποίησε ένα μηχανισμό που χρησιμοποιείται κατα κόρον για τη διαχείριση εκκαθαρίσεων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ιδρύοντας Εθνική Τράπεζα Ασφάλισης Καταθέσεων (DINB), παρά το ότι η SVB δεν είχε τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης, καθώς υπήρχε ανοιχτό το ενδεχόμενο εξαγοράς της (ως εταιρίας).
Την εβδομάδα που μεσολάβησε (13-17 Μαρτίου) δημιουργήθηκε ένα τραπεζικό μόρφωμα «γεφύρωσης» με την ονομασία Silicon Valley Bridge Bank N.A., υπό τη διαχείριση του FDIC, στην οποία μεταφέρθηκαν (ξανά) οι καταθέσεις που είχαν καταρχήν μεταφερθεί στην DINB. Σημειώνεται ότι, εν τέλει από τη Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023 έγιναν διαθέσιμες οι καταθέσεις, καθώς μεσολάβησε κρατική «ένεση» 25 δις USD για να αποφευχθεί περαιτέρω ταραχή στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σημεία που προξένησαν ενδιαφέρον (με τη κατάσταση να μην έχει κλείσει οριστικά):
– οι αμερικανικές αρχές επενέβησαν «μέρα-μεσημέρι» της Παρασκευής και έκλεισαν την SVB, μην αφήνοντας τη να χάσει περισσότερη αξία, καθώς η μετοχή της είχε καταγράψει απώλειες 60% (τη Πέμπτη, 9 Μαρτίου 2023) και βρίσκοταν υπό την απειλή νέας απώλειας 60% τη Παρασκευή (10 Μαρτίου 2023),
– οι κλυδωνισμοί και η αβεβαιότητα που επικράτησαν όταν ο FDIC «κατέβασε» και ξανά «σήκωσε»το ερωτηματολόγιο μεταξύ Σαββάτου και Κυριακής, με επικράτεστερο σενάριο αυτό της προσπάθειας πώλησης της SVB (κάτι που ως φαίνεται ενισχύεται από το ανεπιτυχές του πρώτου πλειστηριασμού),
– το θολό τοπίο που δημιουργήθηκε με πρώτη τη διαχείριση υπό μορφή DINB (κατάσταση εκκαθάρισης), και έπειτα τη δημιουργία του μορφώματος «γεφύρωσης» (κατάσταση πτώχευσης). Μετέπειτα σχολιασμός αυτού του γεγονότος αναφέρει ότι κάτι τέτοιο έγινε για να μην αποσωβήσει εξ ολοκλήρου τα κόστη η DINB.
– τα χαρακτηριστικά του χαρτοφυλάκιου που διαθέτει η SVB με δάνεια 6,7 δις USD σε start-ups, τα περισσότερα των οποίων δεν έχουν περάσει στη φάση ωρίμανσης που να επιτρέπει την αποτίμησή τους. Αποτέλεσμα αυτού είναι ο ενδεχόμενος αγοραστής να μη γνωρίζει ακριβώς την αξία και, πιο σημαντικά, το ρίσκο του χαρτοφυλακίου που ενδέχεται να αγοράσει.
Με βάση τα ανωτέρω και μέχρι στιγμής, η SVB παραμένει ως διαθέσιμη προς πώληση είτε ολόκληρη είτε σε τμήματα, αλλά προς το παρόν το ενδιαφέρον για εξαγορά είναι συγκρατημένο. Πρακτικά, τα μορφώματα «γεφύρωσης» μπορούν να έχουν διάρκεια ζωής μέχρι 2 χρόνια, με δυνατότητα επέκτασης.
Ο Αδάμ Πασχαλίδης, απόφοιτος Νομικής ΑΠΘ, είναι Δικηγόρος σε Ελλάδα και Λουξεμβούργο, με ειδικότητα σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επενδυτικά κεφάλαια. Εργάζεται ως Associate στην αμερικάνική δικηγορική εταιρία K&L Gates.
[1] Όπως διευκρινίστηκε, «ιδιοκτησία» σήμαινε ότι σε περίπτωση που φυσικό ή νομικό πρόσωπο είχε περισσότερους από έναν λογαριασμούς στη SVB, το συνολικό ποσό που θα διασφαλίζετο θα ήταν 250.000 USD.
