Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές σε ένα από τα αποφθέγματα ενός από τους πλέον σημαντικούς και πολυδιαβασμένους συγγραφείς του περασμένου αιώνα, του Ιταλού Ουμπέρτο Έκο:
Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν το δικαίωμα της ομιλίας σε λεγεώνες ηλιθίων, που άλλοτε δεν μίλαγαν παρά μόνο σε μπαρ, αφού είχαν πιει κανένα ποτήρι κρασί, χωρίς να βλάπτουν την κοινότητα. Τους αναγκάζαμε αμέσως να σωπάσουν, αλλά σήμερα έχουν το ίδιο δικαίωμα λόγου με ένα βραβείο Νόμπελ. Είναι η εισβολή των ηλιθίων.
(Και επειδή είμαστε βέβαιοι ότι κάποιοι θα παρεξηγηθούν με την χρήση της λέξης “ηλίθιος”, να ξεκαθαρίσουμε πως στο πρωτότυπο κείμενο ο Έκο είχε χρησιμοποιήσει τον όρο imbecille -στον πληθυντικό imbecilli-, που μεταφράζεται ακριβώς ως “ηλίθιος”).
Όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαστε με αυτό το “κακομοιριασμένο” και εκτεθειμένο από παντού και προς άπαντες επάγγελμα του δημοσιογράφου, έχουμε διαπιστώσει πολλές φορές -και πάντα με θλίψη μας– πως ο συγγραφέας του “Ονόματος του Ρόδου” είχε απόλυτο δίκιο.
Ωστόσο η “επέλαση” του νέου κορωνοϊού SARS-COV-2 είχε ως συνέπεια όχι απλά την έξαρση αυτού του φαινόμενου αλλά την εμφάνιση ενός νέου είδους αναγνωστών και τηλεθεατών: αυτών που τα “ξέρουν όλα”, που δήθεν “δεν πιστεύουν κανέναν και τίποτα“, που παριστάνουν τους “γιατρούς” και τους “επιστήμονες” και που μιλούν, με περίσσεια άνεση (αλλά χωρίς κανένα ουσιαστικό επιχείρημα) για “συνωμοσίες“, για ιούς που δεν υπάρχουν (γνώριμη η λέξη “κοροϊδοϊός”) και για τους “Έλληνες που πρέπει να ξυπνήσουν”!
Μιλάμε για αυτούς που
α) παραλίγο να εξαφανίσουν από τον χάρτη την Ιταλία και την Ισπανία, ζητώντας επιτακτικά “να δουν πτώματα” (ναι, είχαμε φτάσει και σε αυτό το σημείο),
β) που διέδωσαν με απίστευτα γρήγορο ρυθμό πως όλα είναι μια συνωμοσία του Μπιλ Γκέϊτς και του Τζορτζ Σόρος (Διότι, ως γνωστόν, παντού υπάρχει ένας Σόρος. Και η πλάκα είναι πως πολλοί νομίζουν ότι ο Σόρος είναι Έλληνας στην καταγωγή, ενώ είναι Ούγγρος -ούτε αυτό δεν δείχνουν ικανοί να βρουν) για να μας “ελέγξουν” και να μας παρακολουθούν (και την ίδια ώρα προχωρούσαν σε ένα σωρό κοινοποιήσεις και tags μέσα από τα social media!),
γ) που “ανακάλυψαν” δήθεν συνωμοσίες για να πληγεί η ορθοδοξία επειδή δεν μπόρεσαν να γιορτάσουν το Πάσχα (Ασχέτως, φυσικά, αν ως “εορτασμό του Πάσχα” εννοούν να φορέσουν τα καλά τους μισή ώρα πριν το “Χριστός Ανέστη”, να ακούσουν ίσα ίσα το “Χριστός Ανέστη” και να εξαφανιστούν από τα προαύλια των ιερών ναών για να προλάβουν να φάνε την μαγειρίτσα και τον οβελία, λες και φοβούνται ότι με το “Χριστός Ανέστη” δεν θα έρθει το αναστάσιμο μήνυμα αλλά τα Ούρουκ Χάϊ από το “Lord of the Rings” -εντάξει, υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις που επιδιώκουν να εορτάσουν το Πάσχα όπως ακριβώς επιτάσσει η Ορθοδοξία, αλλά μη μας πείτε ότι η εικόνα που περιγράψαμε δεν αντιπροσωπεύει τους περισσότερους από εμάς…),
δ) που “ανακάλυψαν” δήθεν “αποκαλύψεις” ότι γιατροί (και άλλοι) προσέγγιζαν (και πλήρωναν, πολλές φορές) συγγενείς θανόντων για να πουν ότι “πέθαναν από κορωνοϊό” (Τι ήθελε και αυτός ο Τσιόδρας να πει πως “καταγράφουμε όσους πέθαναν με κορωνοϊό ή από κορωνοϊό”; Όσο και αν προσπάθησε, μετά, να εξηγήσει τα αυτονόητα, οι “ξερόλες” είχαν ήδη πάρει το “μήνυμά” τους),
ε) που ψάχνουν την παραμικρή αφορμή για να βγάλουν στα κάγκελα όποιον πολιτικό συμμετείχε (ή διοργάνωσε) σε μια συγκέντρωση χωρίς μέτρα προστασίας, λέγοντας “Αυτοί γιατί δεν τα τηρούν τα μέτρα;” (και άντε τώρα να τους πεις “Άστους τους χαζούς, άστους να μην τηρήσουν τα μέτρα. Αυτοί θα κλαίνε την μοίρα τους λίγο αργότερα, εσύ θα είσαι καλά”),
στ) που έχουν βρει την πλέον κατάλληλη αφορμή για να διογκώσουν το (αμφιβόλου επιστημονικής επάρκειας, αλλά πολύ “χρήσιμο” από κάθε άλλη σκοπιά) αντιεμβολιαστικό κίνημα (φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να εφεύρουν και έγγραφα που δήθεν διασφαλίζουν νομικά όσους αρνούνται να εμβολιαστούν)
ζ) που ξαφνικά άρχισαν να συγκρίνουν τον αριθμό των θανάτων που προέρχονται από τον κορωνοϊό με τον αριθμό των θανάτων από την γρίπη και άλλες ασθένειες -μη αντιλαμβανόμενοι πως ο συλλογισμός τους είναι ίδιος με τον συλλογισμό “Αν έκανε η κότα το αυγό ή το αυγό την κότα;”, μη αντιλαμβανόμενοι ότι ακριβώς αυτή η τήρηση της καραντίνας είχε ως αποτέλεσμα να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλος ο αριθμός των κρουσμάτων (τουλάχιστον την άνοιξη), αλλά φωνασκούντες προς πάσα κατεύθυνση “Γιατί μάς κλείσατε στα σπίτια; Για έναν ιό που σκοτώνει λιγότερους από ότι η γρίπη;“
η) που, φυσικά, έχουν βρει ένα ακόμα εύκολο “σάκο του μποξ” στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (δεν είναι η πρώτη φορά, και φυσικά δεν θα είναι και η τελευταία), τα οποία μάταια προσπάθησαν να παρουσιάσουν την κατάσταση “ως έχει” (αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, κατάφεραν να το κάνουν με επιτυχία – κάτι που, ομολογουμένως, μάς ξάφνιασε και εμάς). Και πέραν από τα γνωστά συνθήματα περί “αλητών και ρουφιάνων”, πλέον έχουν και την εξίσου βολική “καραμέλα” του “πόσα χρήματα τσέπωσες από την καμπάνια για το ‘Μένουμε Σπίτι’;”
Μπορείτε να φανταστείτε τις συνέπειες που θα υπήρχαν αν τυχόν τα ΜΜΕ μιλούσαν ενάντια στην καραντίνα και εξαπέλυαν “πυρ ομαδόν” εναντίον του Τσιόδρα;
Όπως μπορείτε να καταλάβετε, ο κατάλογος είναι μακρύς, πολύ μακρύς…
Το τι έχουμε διαβάσει τους τελευταίους μήνες δεν περιγράφεται. Μιλάμε για μια απίστευτη χυδαιότητα, ένα απίστευτο υβρεολόγιο, βγαλμένο από ένα αόρατο “τέρας” του Internet, το οποίο παραμονεύει την κάθε δημοσίευση, το κάθε κείμενο για να χύσει το δηλητήριό του.
Ένα δηλητήριο αποτελούμενο από εκατοντάδες “χρήστες” οι περισσότεροι εκ των οποίων “κρύβονται” πίσω από ψεύτικα προφίλ και που, σε πολύ μεγάλο βαθμό, δεν θα είχαν το θάρρος να σταθούν σε έναν δημόσιο διάλογο μαζί μας, αλλά που πολύ εύκολα μπορούν να πληκτρολογήσουν ότι “κατεβάσει η κούτρα τους”.
Και το ερώτημα είναι “Τι κάνεις; Συνεχίζεις και εκφράζεις ελεύθερα την γνώμη σου, υπηρετώντας το επάγγελμά σου; Συνεχίζεις να ενημερώνεις με ψυχραιμία, βασισμένος μόνο στα απτά στοιχεία; Ή υποτάσσεσαι στον ‘αόρατο εχθρό’ των ελληνικών social media -ωσάν τον Γιόζεφ Κ. στην ‘Δίκη’ του Φραντς Κάφκα;”
Η σωστή (και προφανής) απάντηση είναι “Συνεχίζεις και εκφράζεις ελεύθερα την γνώμη σου. Συνεχίζεις να ενημερώνεις με ψυχραιμία, βασισμένος μόνο στα απτά στοιχεία.”
Κάτι, φυσικά, που σε οδηγεί αυτομάτως στο δεύτερο (και, δυστυχώς, αναπάντητο) ερώτημα:
“Αξίζει τον κόπο, ή ‘Στου κουφού την πόρτα, όσο θέλεις βρόντα;'”
Υ.Γ.:
Σαφώς και όλοι μας έχουμε κουραστεί από όλη αυτή την κατάσταση. Σαφώς και έχουμε αναγκαστεί να βάλουμε στην καθημερινότητά μας πράγματα και καταστάσεις που, υπό άλλες συνθήκες, τις κοροϊδεύαμε (ποτέ π.χ. δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα κυκλοφορούσαμε με μάσκες). Σαφώς και η αβεβαιότητα για το μέλλον είναι πάρα πολύ μεγάλη (ειδικά από την στιγμή που η οικονομία της χώρας έχει πάρει την κατιούσα, ο τουρισμός δεν πάει καθόλου καλά, είναι άγνωστο αν ο τομέας της υγείας έχει πραγματικά εξοπλιστεί και αναβαθμιστεί, και με το φάσμα της ανεργίας να απειλεί χιλιάδες συμπολίτες μας).
Ναι, είναι πολύ λογικό να υπάρχει κούραση, φόβος και αγωνία για το παρόν και το μέλλον. Αρκεί, φυσικά, να μην “βιάζεται” η επιστημονική αλήθεια (ακόμα και αυτή που, μέχρι και σήμερα, προσπαθεί να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει με τον -εν πολλοίς άγνωστο- κορωνοϊό SARS-COV-2)…
Και δυστυχώς, με όλους αυτούς τους “ξερόλες” των ελληνικών social media αυτό ακριβώς το πράγμα γίνεται: “βιάζεται” η αλήθεια, η επιστημονική αλήθεια…